[07-09-2017] Relacja z debaty merytorycznej w pierwszym dniu Forum III Wieku (6 września 2017)
Po uroczystym oficjalnym otwarciu FORUM III WIEKU 2017 wystąpili goście specjalni.
W swoim wystąpieniu (jak zwykle gorąco przyjętym przez uczestników Forum) Władysław Kosiniak – Kamysz , Poseł na Sejm RP i były minister resortu ds. polityki społecznej, który zapoczątkował prowadzenie rządowej polityki senioralnej m.in. poprosił seniorów o aktywność społeczną oraz odbudowywanie wspólnoty w rodzinach, w małych ojczyznach oraz w narodzie.
Profesor Tadeusz Aleksander (wieloletni Przewodniczący Rady Programowej SUTW) w króciutkim wykładzie „O edukacji osób w trzecim wieku” przekazał ciekawe informacje o światowych konferencjach oświaty dorosłych, które odbywają się co kilkanaście lat w różnych rejonach świata . Pierwsza miała miejsce w 1929 r. Problematyka tych konferencji jest bardzo ważna dla wszystkich. Potwierdzają to tytuły konferencji – np. „Jak odbudować jedność świata po II wojnie światowej”, „Edukacja ustawiczna (nieustająca)”, „Przez edukację do szczęśliwości ludzkiej”. Proces uczenia się obejmuje trzy fazy : 1. Edukacja szkolna, 2. Edukacja ludzi pracujących, 3 . kształcenie seniorów. Właśnie ta ostatnia faza jest najlepsza, bowiem seniorzy mogą uczyć się już dobrowolnie czego chcą i jak chcą.
Eurodeputowana Róża Thun (entuzjastka uniwersytetów trzeciego wieku, wielokrotny gość Forum III Wieku) mówiła o tożsamości każdego człowieka w kontekście tego co łączy i o dzieli. Zaapelowała o dzielenie się dobrymi doświadczeniami i wychowywanie młodych w życzliwości do innych .
Po wystąpieniach Gości przyszła pora na merytoryczną debatę zatytułowana „Seniorzy w procesie zmian demograficznych . Diagnoza sytuacji osób starszych. Rekomendacje kierunków zmian w polityce społeczno – gospodarczej Polski”. Wprowadzenia do debaty dokonała dr Elżbieta Bojanowska – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Pani Minister przedstawiła prognozy demograficzne do 2050 roku . Wtedy to ok. 40% polskiego społeczeństwa będzie w wieku powyżej 60 roku życia. Wymusza to prace nad programami dotyczącymi osób starszych oraz konkretne działania w odniesieniu do tej grupy. Opracowana jest „Polityka społeczna do 2030 roku”, w której określone są przedsięwzięcia adresowane do osób starszych. Na podkreślenie zasługuje fakt, że w „Polityce społecznej” uwzględniono osoby starsze niesamodzielne. Polityka ta obejmuje takie obszary jak kształtowanie pozytywnego postrzegania osób starszych, aktywność społeczna tych osób, wykorzystanie ich potencjału, ochrona zdrowia oraz profilaktyka, solidarność międzypokoleniowa, edukacja, tworzenie przestrzeni przyjaznej seniorom. Bardzo ważnym problemem jest konieczność uregulowania wsparcia dla nieformalnych opiekunów osób starszych. Pani Minister omówiła obecnie podejmowane przez rząd działania na rzecz poprawy sytuacji seniorów: podniesienie najniższych świadczeń emerytalno-rentowych, prace nad zasadami przyznania dodatków tzw.500+ dla osób starszych, realizacja programu senior + (domy i kluby dziennego pobytu), kontynuacja programu ASOS. Rozwój usług dla osób starszych jest priorytetem w działaniach resortu. Kończąc swoje wystąpienie Pani Minister zachęciła do aktywności na rzecz środowiska seniorów.
Po wprowadzeniu do debaty przez dr Bojanowską informacje o działaniach Rady ds. Polityki Senioralnej przy Ministrze Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przedstawiła Przewodnicząca tej Rady Poseł na Sejm RP prof. dr hab. Józefina Hrynkiewicz . Komisja opiniowała założenia „Polityki społecznej”. Pani Profesor szczególnie zaznaczyła uwzględnienie w „Polityce społecznej” sprawy osób niesamodzielnych, najbardziej potrzebujących pomocy. Uregulowań prawnych wymaga też wolny rynek świadczenia usług dla osób starszych. Rada odbyła 16 konferencji regionalnych dotyczących polityki ludnościowej. Uzyskano informacje o braku aktywności w samorządach gminnych w zakresie działań na rzecz seniorów. Pani Przewodnicząca zaapelowała do samorządów o zajęcie się problemami osób starszych. Rada ds. Polityki Senioralnej w najbliższym czasie odbędzie konferencję dotyczącą systemu ubezpieczeń społecznych. Rad wychodzi z założenia, że należy wypracować takie rozwiązania systemowe, które ludziom starszym, po bardzo wielu latach pracy zapewnia godne świadczenia.
Działania Ministerstwa Zdrowia przedstawiła Pani Józefa Szczurek- Żelazko - Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia, Poseł na Sejm RP. W resorcie zdrowia trwają prace m.in. nad weryfikacją świadczeń dla seniorów, zasadami działania przychodni, oddziałów geriatrycznych oraz rolą lekarzy geriatrów w opiece nad osobami starszymi. Zakłada się, że jeden podmiot leczniczy ma się zajmować opieką nad seniorem. NFZ podnosi wydatki na opiekę i profilaktykę dla osób starszych . Resort motywuje lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej – za opiekę nad seniorami przyznawane są wyższe stawki. Na program „bezpłatne leki dla seniorów w wieku 75+” wydatkowano ok. 600 mln złotych, skorzystało z tego ok. 2 mln osób. Pani Minister poinformowała o realizowanym projekcie dofinansowanym ze środków unijnych „dzienne domy opieki medycznej”. Z kolei Pani Małgorzata Zwiercan - Poseł na Sejm RP i Przewodnicząca Komisji Polityki Senioralnej mówiła o potrzebie akceptowania i wspierania starości. Poprosiła uczestników o aktywne włączanie się w kształtowanie polityki senioralnej poprzez przekazywanie do komisji sejmowej konkretnych wniosków i propozycji. Taka współpraca pozwoli na podejmowanie działań faktycznie potrzebnych seniorom . Dyrektor Centrum Projektów Społecznych, Współprzewodnicząca Komisji Ekspertów ds. Os ob. Starszych w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich Barbara Imiołczyk nawiązała do poruszanych wcześniej spraw osób niesamodzielnych uznając za konieczność włączenia tych osób w życie społeczne tak aby mogły funkcjonować samodzielnie ale nie samotnie . Konieczny jest system wsparcia osób starszych w środowisku zamieszkania. Przykładem pomocy osobom niesamodzielnym jest np. „telefon życzliwości” prowadzony w Łodzi przez wolontariuszy, którymi są seniorzy. Wspieranie opiekunów nieformalnych osób starszych to także ważny obszar działań. Komisja ekspertów jest gotowa do świadczenia pomocy radom seniorów i innym podmiotom w zakresie edukacji ukierunkowanej na rozwiązywanie problemów osób starszych. Komisja pracuje nad internetową ankietą, która pokaże przykłady dobrych praktyk aby je upowszechniać.
Pani Marzena Rudnicka – Prezes Krajowego Instytutu Gospodarki Senioralnej przedstawiła działania Instytutu. Instytut przygotowuje rekomendacje dla rozwoju na rzecz osób starszych. Gospodarka senioralna ma być odpowiedzią na potrzeby osób starszych i przyjazna wiekowi. Budować i tworzyć trzeba wszystko tak aby podążało za wiekiem. Instytut organizuje kongresy gospodarki senioralnej, prowadzi kampanie edukacyjne, działania profilaktyczne. Realizuje obecnie ważny program tworząc trzy placówki – domy opieki dziennej dla seniorów. Prze Instytut opracowany został wykaz przysługujących zniżek i ulg dla seniorów .
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Marek Niechciał przestrzegał przed kupowaniem usług i towarów na odległość oraz na spotkaniach łączących sprzedaż z badaniami leczniczo- profilaktycznymi. Podkreślił, że zawsze jest możliwość wycofania się z transakcji – odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni.
Za podsumowanie tej debaty można uznać wystąpienie Pana Marka Cytackiego – Głównego Specjalisty w Biurze Rzecznika Praw Pacjenta. Zaprezentował on w tej debacie podstawowe potrzeby osoby starszej w zakresie ochrony zdrowia. Starsi bowiem nie mają czasu czekać, wymagają leczenia tu i teraz. Przedstawił swoje marzenia, a mianowicie m.in. marzy, aby-nie dzwoniły do niego osoby, które nie zostały przyjęte przez lekarza , bo zabrakło numerku, - osoba starsza po doznanej w szpitalu kontuzji nie musiała oczekiwać na ofertę tego szpitala dokonania koniecznej operacji za kilka lat, - każda osoba w wieku powyżej 60 roku życia mogła mieć sporządzony „bilans zdrowotny”. Przekazał cenną wskazówkę możliwości prawnych wpływania pacjenta na termin operacji czy zabiegów - art. 20 ust.7 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej. Zapisy ustawy o działalności leczniczej dotyczące opieki geriatrycznej (art. 22) pozwalają na zdecydowana poprawę ochrony zdrowia seniora. Zdaniem Pana Marka Cytackiego „konsekwentna polityka z deklaracjami rządu” znacząco poprawiłaby sytuację starszego pacjenta.
Debata z udziałem osób odpowiedzialnych za politykę senioralną i zaangażowanych w sprawy osób starszych dostarczyła uczestnikom Forum wielu informacji i inspiracji do działania w swoich środowiskach.
Tegoroczne Forum odbywa się w 10-ta rocznicę powołania Ogólnopolskiej Federacji Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku . Z tej okazji wszyscy uczestnicy zostali poczęstowani smakowitym jubileuszowym tortem .
Koncert Zespołu Regionalnego „Jakubowianie” zachwycił wszystkich i był wspaniałym punktem programu pierwszego dnia Forum III Wieku.
Maria Baran
